ROZDZIELNICE Z ŁĄCZNIKIEM KRZYWKOWYM

Rozdzielnice z łącznikiem krzywkowym — bezpieczne i funkcjonalne rozdzielnice elektryczne

Elektryczne rozdzielnice z łącznikiem krzywkowym to wysoce funkcjonalne “eRBetki” zapewniające łatwe i bezpieczne sterowanie siecią. Łącznik krzywkowy pozwala szybko i sprawnie przełączać obwody, co jest szczególnie przydatne w zakładach pracy, na budowach czy w warsztatach. Sprawdź, co jeszcze wyróżnia rozdzielnice z łącznikiem krzywkowym, jak działają, jakie są ich rodzaje i zastosowania.

Rozdzielnica z łącznikiem krzywkowym — czym jest i do czego służy?

Rozdzielnica elektryczna z łącznikiem krzywkowym, tak jak każda eRBetka, służy przede wszystkim do rozdzielania i dystrybucji energii elektrycznej z jednego przewodu źródłowego na wiele linii (obwodów) wyjściowych.

Realizację tej funkcji zapewniają odpowiednie systemy rozdzielania energii, takie jak bloki rozdzielcze, szyny zbiorcze i listwy zaciskowe na szyny czy listwy zaciskowe N + PE.

Rozdzielnice z łącznikiem krzywkowym umożliwiają zatem tworzenie złożonych, rozgałęzionych instalacji elektrycznych, ale to nie wszystko.

Odpowiednio dobrane rozdzielnice bezpiecznikowe (inaczej rozdzielnice uzbrojone) wyposażone są także w systemy zabezpieczające sieć, jej użytkowników i podłączone urządzenia przed następstwami zwarć i przeciążeń. Bezpieczniki, czyli głównie wyłączniki różnicowoprądowe, odcinają dopływ prądu do obwodu, w którym wystąpi takie niepożądane zdarzenie.

Nieuzbrojona rozdzielnica z łącznikiem krzywkowym pełni zatem funkcję rozdzielczą i dystrybucyjną, a model uzbrojony również zabezpieczającą. Sam łącznik krzywkowy daje natomiast dodatkowe możliwości sterowania przepływem prądu i zasilaniem konkretnych obwodów.

Jak działa łącznik krzywkowy?

Rozdzielnica elektryczna z łącznikiem krzywkowym pozwala na łatwe i skuteczne sterowanie różnymi obwodami. W zależności od instalacji umożliwia selektywne uruchamianie konkretnych urządzeń czy systemów elektrycznych lub sterowanie funkcjami poszczególnych urządzeń.

Sam łącznik krzywkowy jest akcesorium o relatywnie prostej budowie. Składa się z pokrętła, osi łącznika i tzw. komory gaszeniowej z elementami łączeniowymi pozwalającymi na zamykanie i otwieranie poszczególnych torów prądowych. Każdy z tych torów zbudowany jest z dwóch styków, których pozycja zależy od położenia ruchomej zwory.

W praktyce rozdzielnica z łącznikiem krzywkowym wyposażona jest więc w pokrętło, którego przestawienie powoduje zmianę położenia krzywki i zwory. W konsekwencji zamykane i otwierane mogą być poszczególne obwody. To prowadzi do włączenia lub wyłączenia urządzeń i systemów czy przełączenia ich funkcji.

Dobrym przykładem działania łącznika krzywkowego jest pokrętło piekarnika elektrycznego — jego ustawienie uruchamia poszczególne funkcje (grzanie góra/dół, grill, termoobieg itp.).

Warto jeszcze zaznaczyć, że łączniki krzywkowe dzielą się na 3 zasadnicze typy o odmiennej liczbie pozycji i ustawieniu funkcji. Mamy zatem:

• łącznik typu 0-1-2-3, w którym pozycja 0 oznacza wyłączenie wszystkich torów, a kolejne ustawienia włączenie poszczególnych obwodów. Taki łącznik pozwala np. na sterowanie funkcjami systemów i urządzeń;
• łącznik typu 1-0-2, w którym wygaszenie (wyłączenie) obwodów jest w pozycji środkowej, a konkretne funkcje z lewej i prawej strony;
• łącznik typu 0-1-3 wykorzystywany głównie do stopniowania mocy.

Wybierając rozdzielnicę z łącznikiem krzywkowym, należy zatem zwrócić uwagę na typ i dobrać model odpowiedni do funkcji, jaką eRBetka ma pełnić w instalacji.

Rozdzielnice elektryczne z łącznikiem krzywkowym — modele stacjonarne i przenośne

Rozdzielnice elektryczne z łącznikiem krzywkowym dzielą się na kilka typów w zależności od funkcji, budowy czy sposobu montażu. Poszczególne typy mają oczywiście odmienne zastosowania i mogą pełnić inne role w konkretnych instalacjach elektrycznych.

Jednym z ważniejszych kryteriów jest mobilność eRBetki. Do wyboru są bowiem stacjonarne i przenośne rozdzielnice z łącznikiem krzywkowym.

Stacjonarne rozdzielnice to urządzenia montowane na stałe i wykorzystywane w sieciach docelowych lub względnie trwałych. Montuje się je np. w budynkach mieszkalnych czy w zakładach pracy, w których architektura instalacji jest ustalona i relatywnie niezmienna.

Co istotne, stacjonarne rozdzielnice elektryczne z łącznikiem krzywkowym mogą być natynkowe lub podtynkowe. Rozdzielnice natynkowe przytwierdza się do powierzchni ścian czy słupów (przeważnie z pomocą kołków rozporowych lub wkrętów). Umieszcza się je zatem w stałym miejscu, ale w razie konieczności zmiana położenia jest tu możliwa. Można też modyfikować architekturę sieci, np. podłączając nowe linie wychodzące.

Podtynkowe rozdzielnice z łącznikiem krzywkowym montowane są natomiast we wnękach w ścianach tak, by ich front licował z elewacją. Oznacza to, że skrzynka jest “zatopiona” w murze, co znacząco ogranicza dostęp do obwodów i możliwość modyfikacji sieci (podłączenie kabli wymaga tu kucia w ścianie).

Zupełnie inny charakter mają przenośne rozdzielnice elektryczne z łącznikiem krzywkowym. Te funkcjonalne urządzenia są mobilne, nie montuje się ich na stałe, dzięki czemu zapewniają dużą elastyczność. Umożliwiają nie tylko zmianę położenia eRBetki, ale też wyjątkowo łatwą modyfikację architektury instalacji.

Najczęściej wyposaża się je bowiem w gniazda wyjściowe. Systemy i urządzenia odbiornikowe nie są tu więc połączone “na sztywno”, tylko przez wtyczki i gniazda, co pozwala na ich szybkie przełączanie i zmianę.

Z tego względu modele przenośne są tak często wykorzystywane jako rozdzielnice budowlane.

Rozdzielnice budowlane z łącznikiem krzywkowym — materiały i klasa szczelności

Rozdzielnice budowlane z łącznikiem krzywkowym, tak jak inne eRBetki, muszą spełniać określone normy bezpieczeństwa i funkcjonalności. W dużej mierze wiąże się to z budową urządzenia i wykorzystanymi do tego materiałami.

Dla trwałości, jak i szczelności eRBetki kluczowa jest obudowa. Klasyczne rozdzielnice mają obudowy z tworzywa, co daje podstawową ochronę przed dostępem do elementów niebezpiecznych, uszkodzeniami mechanicznymi czy szkodliwym działaniem warunków środowiskowych (np. wody i zanieczyszczeń).

Jednak dostępne są także obudowy metalowe, poliestrowe, a nawet obudowy gumowe do rozdzielnic. Te ostatnie dają najlepszą ochronę przed uderzeniami, wgnieceniami, otarciami czy przebiciem. Idealnie sprawdzą się więc w trudnych warunkach — np. jako rozdzielnice budowlane z łącznikiem krzywkowym.

Warto też zauważyć, że rozdzielnice budowlane z łącznikiem krzywkowym mogą mieć różną klasę szczelności określoną współczynnikiem IP. Podstawa to rozdzielnice IP44, które chronią przed bryzgami wody i większymi cząstkami stałymi (o średnicy ponad 1 mm). Dostępne są jednak również rozdzielnice IP54, rozdzielnice IP65 i wyjątkowo szczelne rozdzielnice IP67 (tzw. rozdzielnice hermetyczne) dające pełną ochronę przed pyłem, a nawet całkowitym zanurzeniem w wodzie.

Szeroki wybór rozdzielnic budowlanych z łącznikiem krzywkowym sprawia, że dobór modelu odpowiedniego do konkretnych warunków i zadań nie jest taki prosty. Przed zakupem warto więc skonsultować się z ekspertem, który pomoże wybrać urządzenie.