Darmowa dostawa od 450,00 zł

ODGROMNIKI, OGRANICZNIKI PRZEPIĘĆ

( ilość produktów: 17 )

Ograniczniki przepięć – skuteczna ochrona instalacji PV przed skutkami wyładowań atmosferycznych

Ograniczniki przepięć to specjalistyczne urządzenia, które odpowiedzialne są za efektywną ochronę poszczególnych elementów instalacji przed skutkami wyładowań atmosferycznych. Ochronnik przepięciowy, jak inaczej nazywa się ogranicznik czy odgromnik, ma szczególne znaczenie w przypadku instalacji fotowoltaicznych. Ze względu na specyficzne ulokowanie, elementy systemu PV są bezpośrednio i pośrednio narażone na konsekwencje wyładowania atmosferycznego oraz uszkodzeń na wskutek tzw. przepięć indukowanych. Jeśli fotowoltaika nie byłaby wyposażona w ograniczniki przepięć – ryzyko trwałego bądź częściowego uszkodzenia kosztownej instalacji byłoby olbrzymie.

W Polsce, w zależności od regionu, w trakcie roku występuje od 20 do 30 dni burzowych, a mapy kerauniczne informują, że skutkują one średnio kilkoma uderzeniami pioruna na 1 km2/rok. Oprócz zaleceń i obowiązujących norm w zakresie projektowania instalacji PV, warto zwrócić uwagę, że coraz częściej towarzystwa ubezpieczeniowe weryfikują czy w układzie zabudowany został ochronnik przepięciowy.

Czym jest ochronnik przepięć?

Specjalistyczny ochronnik przepięć (zwany wg norm jako SPD) – to urządzenie dedykowane do zabezpieczenia instalacji elektrycznej/fotowoltaicznej przez niepożądanymi skutkami przepięć. Szczegółowe kwestie związane z zastosowaniem z ogranicznikami przepięć w instalacjach fotowoltaicznych, zawarte są w normie PN-EN 50539-11. Ochronnik przepięć jest tak skonstruowany, żeby wielokrotnie kompensować powstające w sieci przepięcia. Dobrej klasy ochronnik przeciwprzepięciowy może sprawnie i skutecznie funkcjonować przez wiele lat, jeżeli prąd udarowy albo wyładowczy nie przesili na trwałe urządzenia. Bezpośrednio po wykonaniu swojego zadania, ochronnik przepięć powinien powrócić do bazowego ustawienia i nadal sprawnie reagować wahania w instalacji.

Dlaczego ogranicznik przepięć jest taki istotny? Realne zagrożenie ze strony wyładowań atmosferycznych dla instalacji PV

Z uwagi na specyficzną konstrukcję i lokalizację, instalacja fotowoltaiczna jest bardzo narażona na przepięcia, będące wynikiem wyładowania atmosferycznego. Ogranicznik przepięć ma za zadanie chronić instalację PV zarówno przed bezpośrednim uderzeniem pioruna, jak i odpowiednio zareagować na wystąpienie przepięć wyindukowanych (wyładowanie w pobliżu PV). Skuteczność pracy, jaką non-stop powinien odznaczać się ogranicznik przepięć, ochrania drogie komponenty instalacji, jak np. falownik AC/DC czy moduły PV. Moduły fotowoltaiczne to układy półprzewodnikowe, natomiast inwertery (falowniki) – wyposażone są w szereg podzespołów elektronicznych. Gdyby nie ograniczniki przepięć, to powstające zjawisko przepięcia (nagły wzrost napięcia), mógłby w sposób nieodwracalny uszkodzić cenne elementy instalacji PV.

Wśród zagrożeń, na jakie narażone są instalacje fotowoltaiczne, wymienić należy:

  • Sprzężenia galwaniczne – generowane są w sytuacji, kiedy energia z wyładowania atmosferycznego bezpośrednio dostaje się do instalacji. W przypadku fotowoltaiki umieszczonej na dachu, który posiada instalację odgromową – zwody pionowe odprowadzają energię do ziemi, jednak może ona napotkać w gruncie uziemienie domowej instalacji elektrycznej i wniknąć do niej. Brak ogranicznika przepięć może spowodować poważne uszkodzenie wszystkich urządzeń podłączonych do gniazdek. Identyczny problem może dosięgnąć instalację fotowoltaiczną nie wyposażoną w ogranicznik przepięć.

  • Sprzężenie indukcyjne – następuje w momencie, gdy w pobliskim przewodzie dochodzi do wzrostu pola magnetycznego (np. w instalacji odgromowej), które niekorzystnie oddziałuje na sąsiadujący przewód systemu PV.

  • Sprzężenie pojemnościowe – dochodzi do niego poprzez pole elektryczne pomiędzy punktami o sporej różnicy potencjałów. W momencie wyrównywania się potencjałów, przepływ ładunków sprzyja powstawaniu przepięcia, szczególnie w przypadku nieekranowanych przewodów.

Odgromniki – rodzaje i zastosowanie dla fotowoltaiki

Na rynku można znaleźć odgromniki o zróżnicowanych parametrach oraz odmiennych sposobach działania. Pod kątem budowy wewnętrznej oraz formy tłumienia fali udarowej (przepięcia), można wyróżnić:

  • odgromniki ucinające – wykorzystują iskierniki powietrzne oraz gazowe,

  • ochronnikiprzeciwprzepięciowe ograniczające – zbudowane m. in. z warystora,

  • ograniczniki przepięć kombinowane – łączące technologie gazowego iskiernika i warystora.

W sytuacji, kiedy podczas projektowania ochrony odgromowej nie udało się utrzymać wystarczających odstępów (ok. 0,5 m) w relacji do przewodów instalacji fotowoltaicznej, sugeruje się zastosować ograniczniki przepięć T1 + T2. Podobne zalecenie ma miejsce w momencie, gdy połać dachowa pokryta jest metalową dachówką. Jeśli odległości „odgromówki” w stosunku do instalacji PV jest odpowiednia oraz dach nie jest zbudowany z metalowych elementów, zwyczajowo wystarczą ograniczniki przepięć T2. Należy jednak pamiętać, że w przypadku bezpośredniego uderzenie pioruna w instalację fotowoltaiczną – prawdopodobnie tego typu ochronniki przeciwprzepięciowe będą niewystarczające.

 

Jakie ochronniki przeciwprzepięciowe wybrać i co jeszcze należy wiedzieć o tego rodzaju zabezpieczeniach?

W sklepie Preis zone dostępny jest szeroki asortyment ograniczników przepięć, w tym m. in. ochronniki przeciwprzepięciowe renomowanych producentów – Phoenix Contact, Mersen czy VCX. W ramach asortymentu można znaleźć np. ograniczniki przepięć na bazie warystora dla sieci 3-fazowych oraz odgromniki kombinowane (złożone) T1 + T2. Solidnej jakości ochronniki przeciwprzepięciowe to z pewnością dobra inwestycja dla osiągnięcia skutecznej ochrony wartościowych elementów instalacji PV.

Dla zapewnienia właściwej ochrony, wymagany jest precyzyjny dobór ogranicznika przepięć i jego parametrów. Ciekawostką jest fakt, iż napięcie, jakie wytwarzają panele PV, zazwyczaj odnosi się do temperatury zewnętrznej rzędu +25 st. C. W czasie mroźnej zimy, kiedy temperatura powietrza może spaść nawet do poziomu -20 st. C – napięcie generowane przez moduły może wzrosnąć o ok. 20 proc. W związku z tym, konieczne jest, aby dobierać ograniczniki przepięć do pracy na 10-20 proc. wyższym napięciu, niż podawana jest maksymalna wartość dla instalacji PV. Ochronniki przeciwprzepięciowe mają najczęściej współczynnik ochrony IP 20, dlatego też muszą być montowane w wodoodpornych obudowach (IP 65). Dla kompleksowego zabezpieczenia instalacji PV, należy także zabudować ograniczniki przepięć po stronie zmiennoprądowej.

pixel