Czas i cena ładowania samochodu elektrycznego — ile trwa i kosztuje ładowanie różnymi metodami

Dynamiczny rozwój elektromobilności sprawia, że coraz więcej osób zastanawia się nad tym, jaki jest czas i cena ładowania samochodu elektrycznego. Odpowiedź nie jest jednak prosta, ponieważ zależy od wielu czynników. Sprawdź zatem, co wpływa na koszt i czas ładowania aut elektrycznych.

Czas ładowania samochodu elektrycznego — od czego zależy?

Czas ładowania samochodu elektrycznego to jedna z ważniejszych kwestii, nad którą zastanawiają się osoby rozważające zakup takiego pojazdu. W przestrzeni publicznej krąży wiele mitów na ten temat. Często mówi się, że ładowanie trwa bardzo długo, a zasięg jest niewielki, co sprawia, że pojazdy elektryczne w zasadzie nie nadają się na dłuższe podróże — czy tak jest w rzeczywistości?

Niekoniecznie — czas ładowania samochodu elektrycznego zależy bowiem od kilku czynników związanych zarówno z samym pojazdem, jak i z ładowarką, z której korzystamy.

Dla tego, ile trwa ładowanie samochodu elektrycznego, ważna jest oczywiście sama bateria — jej pojemność i stopień zużycia. To oczywiste, że większą i bardziej rozładowaną baterię będziemy ładować dłużej. Współczesne baterie mogą natomiast mieć naprawdę niezłą pojemność, dającą zasięg nawet kilkuset kilometrów.

Co jednak ciekawe, wielu producentów aut nakłada fabryczne limity na prędkość ładowania pojazdów elektrycznych. Okazuje się bowiem, że szybkie ładowanie prądem stałym prowadzi do szybszego zużycia baterii. Aby ograniczyć ten efekt, w samym aucie montuje się mechanizmy zmniejszające moc, a co za tym idzie, wydłużające czas ładowania samochodu elektrycznego.

Konstrukcja pojazdu nie jest oczywiście jedynym istotnym czynnikiem wpływającym na to, ile trwa ładowanie samochodu elektrycznego, niezwykle istotna jest także ładowarka, z której skorzystamy.

W sprzedaży dostępne są rozmaite stacje ładowania pojazdów elektrycznych o odmiennej mocy. Najsłabsze mają niewiele ponad 2 kW, więc pełne ładowanie baterii zajmuje nawet kilkanaście godzin. Ich atutem jest jednak możliwość podłączenie do zwykłej sieci 1-fazowej, czyli normalnego gniazdka elektrycznego, które każdy ma w domu.

Najmocniejsze ładowarki osiągają nawet kilkaset kW. Czas ładowania samochodu elektrycznego takim urządzeniem to maksymalnie kilka minut!

Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że Nxu testuje obecnie ładowarki o mocy przekraczającej 700kW. Jednak z powodu wspomnianych już limitów, niewiele aut może obecnie korzystać z pełnego potencjału takich urządzeń. Firma patrzy jednak w przyszłość, przewidując, że z czasem wzrośnie nie tylko pojemność baterii, ale również ich odporność na superszybkie ładowanie.

Warto zaznaczyć, że na czas ładowania samochodu elektrycznego wpływają również warunki zewnętrzne, głównie temperatura. Kiedy jest zimno, efektywność ładowania nieco spada. Nie są to jednak bardzo znaczące różnice, szczególnie w naszym klimacie, gdzie ekstremalne temperatury występują rzadko.

Czas ładowania samochodu elektrycznego prądem stałym i przemiennym o różnej mocy

Jak zaznaczyliśmy, rodzaj ładowarki ma duży wpływ na czas ładowania samochodów elektrycznych. Warto zatem bliżej przyjrzeć się tej kwestii.

Przede wszystkim wyróżniamy dwa zasadnicze rodzaje ładowarek — na prąd stały i prąd przemienny. Pracują one w nieco inny sposób, dostarczając energię do baterii w sposób bezpośredni lub zapośredniczony przez umieszczony w aucie prostownik.

Ile trwa ładowanie samochodu prądem przemiennym?

Stacje ładowania prądem przemiennym AC to urządzenia wolniejsze. Wiele z nich można podłączyć do klasycznej sieci elektrycznej — 1-fazowej lub 3-fazowej (tzw. siły). To właśnie takie modele służą więc jako domowe ładowarki do samochodów elektrycznych.

Najsłabsze modele AC mają moc od około 2 do 3,6kW — najczęściej są to przenośne ładowarki do samochodów elektrycznych, które można zasilić z gniazdka na 230V.

Domowe stacje ładowania (tzw. Wallboxy) przeważnie mają jednak wyższą moc, nawet do 22kW, i podłączane są do sieci 3-fazowej. Co jednak ważne, najmocniejsze ładowarki do samochodów elektrycznych 22kW rzadko sprawdzają się w domach prywatnych. Ograniczeniem jest bowiem niska moc przyłączeniowa, często znacznie poniżej maksymalnej mocy urządzenia.

Lepszym wyborem może być zatem domowa ładowarka do samochodów elektrycznych 11kW, której moc łatwiej “zmieścić” w limitach nakładanych przez dostawców energii.

Relatywnie niska moc ładowarek AC przekłada się oczywiście na stosunkowo długi czas ładowania samochodu elektrycznego. W przypadku najsłabszych urządzeń pełne ładowanie nawet niewielkiej baterii może zająć kilkanaście godzin. Wykorzystanie urządzeń mocniejszych — 11kW lub 22kW skróci ten czas do kilku godzin.

Tak długi czas ładowania samochodu elektrycznego prądem przemiennym sprawia, że tego rodzaju ładowarki stosuje się w miejscach dłuższego postoju. Doskonale sprawdzają się w domach prywatnych, gdzie pojazd podłączamy np. na całą noc, ale też na parkingach firmowych, na których auto stoi przez około 8 godzin.

Oczywiście z ładowarek AC korzysta się też do uzupełnienia akumulatora wyładowanego jedynie częściowo. Dobrym pomysłem jest np. podłączenie się do takiej ładowarki, gdy idziemy na dłuższe zakupy, spotkania itp.

Czas ładowania samochodu elektrycznego prądem stałym

Stacje ładowania prądem stałym DC nazywane są powszechnie szybkimi ładowarkami, choć pojęcie to może być nieco mylące. Rzeczywiście, czas ładowania auta elektrycznego tymi urządzeniami przeważnie jest krótszy, niż kiedy korzystamy z ładowarek AC, ale też może być bardzo różny.

Okazuje się bowiem, że najsłabsze ładowarki DC mają moc zaledwie 22kW (tyle, co najmocniejsze modele AC). Jednak maksymalna moc tych urządzeń wciąż wzrasta. Przeważnie plasuje się na poziomie kilkudziesięciu do kilkuset kW, ale wspomniane testy Nxu pokazują, że w grę wchodzi nawet ponad 700kW.

Zatem ile trwa ładowanie samochodu elektrycznego prądem stałym? Jak zwykle — to zależy. Czas ładowania z mocą 22kW może wynosić nawet 3-4 godziny, ale przy mocy 700kW będą to zaledwie minuty.

Oczywiście zakładając, że nasz model auta nie ma limitów mocy ładowania, a to raczej rzadko spotykane. Większość pojazdów dostępnych obecnie na rynku pozwala bowiem na ładowanie z maksymalną mocą 50-150kW (prądem stałym).

W ogóle warto wspomnieć, że technicznie każde ładowanie samochodu elektrycznego to ładowanie prądem stałym. Owszem, ładowarki AC pobierają z sieci prąd przemienny, ale przechodzi on przez zamontowany w pojeździe prostownik, który zmienia go w prąd stały. Co istotne, tu również mogą wystąpić ograniczenia mocy ładowania. W wielu pojazdach nie przekracza ona 7,4kW przy podłączeniu do ładowarki AC.

Mamy zatem sytuację, w której moc ładowarek (tak AC, jak i DC) znacząco przekracza możliwości samych pojazdów. Warto więc pamiętać, że mocniejsze urządzenie wcale nie oznacza, że czas ładowania samochodu elektrycznego będzie krótszy.

Co wpływa na koszt ładowania samochodu elektrycznego?

Poza czasem kierowców interesuje również koszt ładowania samochodu elektrycznego. I tu również trzeba powiedzieć, że jest on różny w zależności od wybranej metody, ładowarki i usługodawcy.

Po pierwsze różne ceny spotkamy na poszczególnych komercyjnych stacjach ładowania samochodów elektrycznych. Usługodawcy nakładają bowiem odmienne marże i oferują różnego rodzaju abonamenty wpływające na cenę ładowania samochodu elektrycznego.

Jednak nawet domowe ładowanie pojazdu może wiązać się z różnymi kosztami. Mniej zapłacimy np., ładując auto w taryfie nocnej, czy korzystając z instalacji fotowoltaicznej.

Cena ładowania samochodu elektrycznego na stacjach publicznych

Koszt ładowania samochodu elektrycznego na publicznych stacjach ładowania zależy od wielu czynników. Przede wszystkim waha się wraz ze zmianami cen energii elektrycznej.

Ponadto cena ładowania samochodu elektrycznego zależy także od samego usługodawcy, czyli firmy obsługującej konkretną ładowarkę. Firmy te mają bowiem swoje marże, ale też rozmaite systemy abonamentowe i programy lojalnościowe. Co więcej, koszty u poszczególnych dostawców są odmienne także ze względu na rodzaj ładowarki i jej moc.

Dla przykładu podać można ceny ładowania samochodów elektrycznych na stacjach GreenWay na dzień 30.10.23:

Dodatkowo trzeba się liczyć z opłatami za zbyt długie ładowanie. W GreenWay na stanowiskach ze złączem AC można bezpłatnie stać do 600 minut, ale na stanowiskach AC już tylko 60 minut, po czym dopłaca się 40 groszy za każdą kolejną minutę.

Wyraźnie widać zatem, że cena ładowania samochodu elektrycznego na publicznych stacjach zależy od wielu zmiennych. Posiadacze abonamentów zapłacą mniej za 1kW energii, ale muszą liczyć się z opłatami miesięcznymi. To dobry wybór dla tych, którzy regularnie ładują auta w trasie czy na mieście.

Jednak dla posiadaczy domowych czy firmowych ładowarek, którzy na stacje komercyjne jeżdżą okazjonalnie, korzystniejsza może być cena ładowania samochodu elektrycznego bez abonamentu. Owszem, zapłacą oni więcej za 1kW, ale nie poniosą przy tym stałych kosztów miesięcznych.

Ile kosztuje ładowanie samochodu elektrycznego ładowarką domową?

Wiele osób zastanawia się też, ile kosztuje ładowanie samochodu elektrycznego w domu. Odpowiedź jest tu nieco prostsza, bo mniej podatna na wahania rynkowe.

Cena ładowania samochodu elektrycznego własną ładowarką zależy bowiem wyłącznie od aktualnej ceny energii elektrycznej. Nie ma tu zmiennych marży usługodawców, opłat za postój, abonamentów i innych dodatkowych kosztów.

W 2023 roku na mocy ustawy zamrożono ceny energii elektrycznej dla odbiorców prywatnych. 1kW kosztuje więc od 0,68 do 0,80 zł brutto (w zależności od dostawcy) przy zastrzeżeniu, że konsument nie przekracza ustawowych limitów. Po ich przekroczeniu cena 1 kW wzrasta o kilkadziesiąt groszy (od 1,12 zł do 1,27 zł brutto w zależności od dostawcy).

Jak zatem widać, nawet po przekroczeniu limitu koszt 1kW jest tu zdecydowanie niższy niż cena ładowania auta elektrycznego na stacji komercyjnej.

Oczywiście zamrożenie cen prądu nie będzie trwało wiecznie. Ich odmrożenie w roku 2024 bez wątpienia będzie wiązało się ze znacznym wzrostem kosztów 1kW (wedle analityków nawet o 70%!). To jednak przełoży się na wyższą cenę ładowania samochodu elektrycznego nie tylko w domu, ale i na stacjach publicznych. Prawdopodobnie ładowanie samochodu w garażu wciąż będzie więc tańsze niż korzystanie z komercyjnych stacji.

Warto przy tym zauważyć, że własna stacja ładowania daje pewne możliwości obniżenia kosztów eksploatacji pojazdu. Rzeczywiście, w analizie ekonomicznej trzeba uwzględnić to, ile kosztuje ładowarka do samochodu elektrycznego i jej montaż, ale koszty energii można zredukować, korzystając np. z taryfy nocnej czy paneli słonecznych.

Przy odpowiednio rozbudowanej instalacji fotowoltaicznej możliwe jest pełne zaspokojenie potrzeb energetycznych gospodarstwa domowego. Oznacza to, że koszt ładowania samochodu elektrycznego można zredukować praktycznie do zera, bo cała energia będzie pobierana z paneli słonecznych.

Okazuje się zatem, że zakup i korzystanie ze swojej ładowarki do samochodów elektrycznych jest rozwiązaniem nie tylko bardzo wygodnym (ładowarka zawsze jest pod ręką, nie ma kolejek, dojazdów itp.), ale również ekonomicznie korzystnym. Cena ładowania auta elektrycznego jest tu bowiem zdecydowanie niższa niż na stacjach publicznych. Problemem nie jest też czas ładowania samochodu, ponieważ podłączamy go np. na całą noc.