Erbetka — czym jest, jak działa i jak dobrać odpowiednią do własnych potrzeb?

Erbetki, znane także jako rozdzielnice budowlane, są kluczowym elementem instalacji elektrycznych wykorzystywanym do rozdzielania i dystrybucji energii. Dowiedz się, jakie są funkcje, działanie i różne typy erbetek oraz jak wybrać odpowiednią rozdzielnicę do specyficznych potrzeb. 

Czym jest erbetka?

Erbetka, czasem określana jako skrzynka RB, to zasadniczy element w każdej instalacji elektrycznej. Jej głównym zadaniem jest zarządzanie i dystrybucja energii elektrycznej, co zapewnia bezpieczeństwo i efektywność pracy urządzeń oraz narzędzi. Dzięki swojej solidnej konstrukcji i odpowiednim zabezpieczeniom erbetki są w stanie wytrzymać trudne warunki panujące na budowach i w przemyśle.

Poza rozdzielaniem i dystrybucją energii skrzynki elektryczne mogą służyć również do zabezpieczenia instalacji przed negatywnymi skutkami zwarć i przeciążeń. W tym celu wyposaża się je w odpowiednie bezpieczniki. Takie erbetki bezpiecznikowe nazywa się uzbrojonymi.

Dodatkowo rozdzielnica może być wyposażona w liczniki zużycia prądu, systemy komunikacji bezprzewodowej do zdalnego monitorowania i sterowania instalacją czy zabezpieczania przed niepowołanym dostępem.

Zastosowanie erbetek elektrycznych

Erbetki elektryczne są powszechnie stosowane w wielu sektorach, w tym w budownictwie, przemyśle, a także podczas różnorodnych eventów i imprez plenerowych.

Na placach budowy służą do tymczasowego zasilania narzędzi i maszyn, zapewniając ich bezpieczną i nieprzerwaną pracę. Często stosuje się tu budowlane erbetki przenośne lub szybkie w montażu i demontażu erbetki natynkowe.

W halach produkcyjnych rozdzielnice wspierają działanie różnorodnych urządzeń przemysłowych, a podczas imprez plenerowych umożliwiają zasilanie scen, stoisk czy punktów gastronomicznych.

Kluczowym atutem erbetek elektrycznych jest zatem ich mobilność oraz elastyczność w dostosowywaniu się do różnorodnych potrzeb użytkowników.

Erbetki elektryczne — rodzaje

Rozdzielnice budowlane można podzielić na kilka podstawowych kategorii w zależności od ich budowy, wyposażenia oraz przeznaczenia. Poniżej przedstawiamy główne typy erbetek, które można spotkać na rynku.

Erbetki stacjonarne i przenośne

Erbetki stacjonarne są przeznaczone do stałego montażu w jednym miejscu, nie tylko na placach budowy lub w instalacjach przemysłowych. Często korzysta się z nich także w budynkach mieszkalnych, lokalach użytkowych itp.

Charakteryzują się one trwałą konstrukcją i są zazwyczaj bardziej odporne na warunki atmosferyczne oraz uszkodzenia mechaniczne. Dzięki temu zapewniają niezawodność i długie działanie w miejscach, gdzie wymagane jest stałe źródło zasilania.

Z kolei erbetki przenośne są zaprojektowane z myślą o mobilności. Dzięki swojej konstrukcji mogą być łatwo przenoszone w różne miejsca w zależności od potrzeb. Są one idealne na tych placach budowy, gdzie lokalizacja zasilania może się często zmieniać. Erbetki przenośne są zazwyczaj lżejsze, często wyposażone w uchwyty lub kółka, co ułatwia ich transport.

Erbetki uzbrojone i nieuzbrojone

Erbetki elektryczne uzbrojone są dostarczane z pełnym wyposażeniem, w tym z gniazdami, wyłącznikami, bezpiecznikami i innymi niezbędnymi komponentami.

Dzięki temu są gotowe do natychmiastowego użycia po podłączeniu do źródła zasilania. Jest to wygodne rozwiązanie, szczególnie dla firm budowlanych i przemysłowych, które potrzebują szybkiego i łatwego dostępu do zasilania.

Erbetki nieuzbrojone są dostarczane bez wyposażenia wewnętrznego, co pozwala na indywidualne dopasowanie ich zawartości do konkretnych potrzeb użytkownika.

Ten rodzaj erbetek jest idealny dla tych, którzy chcą mieć większą kontrolę nad tym, jakie komponenty zostaną zainstalowane, oraz dla tych, którzy mają specyficzne wymagania co do konfiguracji swojej instalacji elektrycznej.

Erbetki z dodatkowymi zabezpieczeniami

Bezpieczeństwo jest kluczowym aspektem każdej instalacji elektrycznej, dlatego niektóre erbetki elektryczne są wyposażone w dodatkowe zabezpieczenia. 

Modele z łącznikiem krzywkowym umożliwiają łatwe i szybkie odłączanie obwodów elektrycznych, co jest szczególnie przydatne podczas prac serwisowych lub awaryjnych. 

Z kolei erbetki z rozłącznikiem izolacyjnym zapewniają dodatkowy poziom bezpieczeństwa, umożliwiając pełne odizolowanie instalacji elektrycznej, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem podczas prac konserwacyjnych.

Erbetki z licznikiem

W wielu sytuacjach, zwłaszcza na placach budowy, ważne jest monitorowanie zużycia energii elektrycznej. 

Erbetki z licznikiem pozwalają na dokładne śledzenie ilości zużytego prądu. Takie urządzenia montowane są najczęściej na początku instalacji (przy głównym przyłączu), co pozwala na pomiar całkowitego zużycia energii w danym obiekcie.

Jednak tam, gdzie energia jest dzielona między różne ekipy i urządzenia, rozdzielnice wyposaża się nawet w kilka liczników. Dzięki temu można śledzić pobór energii na poszczególnych obwodach lub grupach obwodów, co pozwala lepiej kontrolować koszty i zarządzać zużyciem energii.

Erbetki budowlane o różnym stopniu ochrony IP

Stopień ochrony IP, czyli International Protection Marking, określa poziom ochrony, jaki zapewnia obudowa erbetki przed wnikaniem ciał obcych oraz wody. W zależności od warunków, w jakich rozdzielnica będzie używana, należy wybrać odpowiedni stopień ochrony. Oto najczęściej spotykane klasy ochrony IP w przypadku erbetek budowlanych:

Erbetka IP44 zapewnia ochronę przed bryzgami wody oraz ciałami obcymi większymi niż 1 mm. Jest to podstawowy stopień ochrony, odpowiedni dla większości standardowych zastosowań.

Skrzynka elektryczna IP54 oferuje lepszą ochronę przed pyłem oraz bryzgami wody z dowolnego kierunku. Jest to odpowiedni stopień ochrony dla miejsc, gdzie występuje większe zapylenie lub narażenie na wilgoć.

Rozdzielnica IP65 gwarantuje całkowitą ochronę przed pyłem oraz strumieniami wody. Erbetki budowlane z tym stopniem ochrony są idealne do użycia w trudnych warunkach, gdzie wymagana jest wysoka odporność na kurz i wilgoć.

Z kolei erbetka IP67 zapewnia całkowitą ochronę przed pyłem oraz zanurzeniem w wodzie na określoną głębokość, dlatego nazywa się je hermetycznymi. Rozdzielnice o tym stopniu ochrony są stosowane w ekstremalnych warunkach, gdzie może dojść do chwilowego zanurzenia w wodzie.

Jak wybrać erbetkę odpowiednią do potrzeb?

Wybór odpowiedniej erbetki zależy od kilku kluczowych czynników, które warto wziąć pod uwagę przed zakupem. Przede wszystkim należy określić, czy rozdzielnica będzie używana w instalacji stałej, czy tymczasowej. Erbetki stacjonarne są trwalsze i bardziej odporne na warunki atmosferyczne, podczas gdy modele przenośne są lżejsze i łatwiejsze w transporcie.

Kolejnym ważnym aspektem jest wyposażenie. Erbetki elektryczne uzbrojone są gotowe do natychmiastowego użycia, co jest wygodne, ale jeśli masz specyficzne wymagania co do konfiguracji swojej instalacji, erbetki nieuzbrojone mogą być lepszym wyborem, pozwalającym na indywidualne dopasowanie ich zawartości.

Trzeba przy tym pamiętać, żeby wyposażenie było dostosowane do parametrów elektrycznych instalacji. Inne komponenty wykorzystuje się bowiem np. przy prądzie znamionowym 16A i 32A.

Dodatkowe zabezpieczenia są kolejnym istotnym czynnikiem. Erbetki budowlane z łącznikiem krzywkowym lub rozłącznikiem izolacyjnym zapewniają dodatkowy poziom bezpieczeństwa, co jest szczególnie ważne podczas prac serwisowych lub w miejscach o podwyższonym ryzyku.

Stopień ochrony IP powinien być dostosowany do warunków, w jakich będzie używana erbetka elektryczna. Wybierz odpowiedni poziom ochrony w zależności od narażenia na pył i wilgoć.

Dodatkowe funkcje, takie jak liczniki energii, moduły komunikacji bezprzewodowej czy odpowiednie zabezpieczenia przed dostępem osób niepowołanych mogą być również ważnym czynnikiem.

Erbetka budowlana jest więc nieodzownym elementem każdej instalacji elektrycznej, szczególnie na placach budowy. Jej główną rolą jest zapewnienie bezpiecznego i efektywnego zarządzania energią elektryczną. Dzięki różnorodności dostępnych modeli — stacjonarnych, przenośnych, uzbrojonych, nieuzbrojonych itp. — oraz licznych opcji wyposażenia i zabezpieczeń, erbetki mogą być dostosowane do specyficznych potrzeb użytkowników.